Regiovorming in Vlaanderen

Bestuurlijke versnippering tegengaan

De Vlaamse Regering keurde op 9 oktober 2020 een nota over de Regiovorming in Vlaanderen goed. Door de Regiovorming wil Vlaamse regering orde scheppen in het lokale en regionale bestuur in het Vlaamse Gewest. Vlaanderen wordt opgedeeld op in 13 regio’s. Duidelijk was al dat de regering inzet op een vrijwillige fusieoperatie van gemeenten. Door middel van een fusiebonus wil de regering komen tot een verdubbeling van het aantal fusiegemeenten. Zo’n bonus is er alleen voor gemeenten die na de fusie meer dan 20.000 inwoners tellen. De lokale samenwerking is volgens de bevoegde Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) van Binnenlands Bestuur een ondoordringbaar kluwen. Er zijn in Vlaanderen 2.229 intergemeentelijke samenwerkingsverbanden. Dit gaat over de zogenaamde afvalintercommunales, streekontwikkelingsintercommunales, hulpverleningszones, politiezones, vervoersregio’s, cultuurregio’s, e.d. Regiovorming moet de bestuurlijke versnippering of tegengaan en leiden tot minder mandaten.

4 regio's voor Oost-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen wordt opgedeeld in 4 regio’s: regio Gent, regio Dendermonde, regio Zuid-Oost-Vlaanderen en regio Waasland.  Een gemiddelde gemeente zit in 68 van zulke samenwerkingsverbanden. Er zijn zelfs gemeenten die in meer dan 100 verbanden zitten, met als uitschieter Turnhout dat in meer dan 150 verbanden zit.

Een regiovorming gedragen door de lokale besturen

De nota van de Vlaamse regering gaat voor een regiovorming die van onderuit wordt opgebouwd. Gedragen door de lokale besturen en met de burgemeesters als spilfiguren. In samenspraak met de lokale besturen wil de Vlaamse Regering toewerken naar een 13-tal referentieregio's waarbinnen alle vormen van intergemeentelijke en bovenlokale samenwerking kunnen plaatsvinden. De conceptnota stelt niet voor om regiovorming langs decretale weg te regelen. Wél biedt de tekst een kader van drie jaar, waarbinnen lokale besturen en de Vlaamse overheid kunnen werken aan het uitklaren en versterken van de regiowerking. Het woord is nu aan de lokale besturen. De gouverneurs krijgen de opdracht om tegen eind 2020 een advies te formuleren over de afbakening van de referentieregio’s, op basis van de bestaande fora op bovenlokaal niveau en de input van lokale besturen. 

Merelbeke en de regiovorming

Op de gemeenteraad van 25 november 2020 vroeg N-VA-raadslid Guido Mortier wat het standpunt was van het gemeentebestuur over de nota van de Vlaamse regering. Hij drong er op aan de gemeenteraad te betrekken bij het bepalen van het standpunt. De burgmeester antwoordde dat het schepencollege nog geen standpunt had ingenomen. Hij vermoedde dat er meer tijd uitgetrokken zou worden voor het formuleren van een antwoord. Dat zou de kans bieden om de gemeenteraad te betrekken bij de besluitvorming.