Guido Mortier: “Dit plan verhoogt onze schuld en legt de factuur bij onze kinderen”

Nattevingerwerk, overschatte inkomsten en leningen die vooral door volgende generaties worden betaald. Dit werkstuk bulkt van de kunstgrepen en foute inschattingen. Het verhoogt onze schuld en schuift de factuur voor zich uit. Omdat het voorgesteld evenwicht fictief is en daardoor een hypotheek legt op de financiële gezondheid van onze gemeente, vechten we het plan dan ook aan bij de provinciegouverneur.

Toen ik het meerjarenplan 2014-2019 voor het eerst zag, kon ik mijn ogen niet geloven. Op het eerste zicht was het schepencollege erin geslaagd in een tijdspanne van 6 jaar alle investeringen uit te voeren zonder de belangrijkste belastingen te verhogen (de aanvullende gemeentebelasting op de personenbelasting (8%) en de gemeentelijke opcentiemen op de onroerende voorheffing (1450 opcentiemen).

De lijst van de geplande investeringen is bovendien niet mis:

• Een nieuw woonzorgcentrum in de Kloosterstraat en een lokale dienstenantenne op de Flora;
• Belangrijke wegenis- en rioleringswerken (Gaversesteenweg in Schelderode en Melsen, Polderstraat, Cornelis Sneyssenslaan, Gontrode Heirweg, verschillende fietspaden, …);
• Een nieuw gemeenschapscentrum in Merelbeke-Centrum;
• Twee sportparken Molenkouter en Melsen;
• Een tweede sporthal naast de bestaande sporthal (waarvoor de lening reeds vroeger werd aangegaan);
• Een nieuwe polyvalente ruimte in het sportpark Flora voor de herlokalisatie van de judoclub en de tafeltennisclub.

Het totaal investeringspakket is dan ook geraamd op niet minder dan 35.859.879 euro. Het college wil dat financieren met leningen voor 21,3 miljoen euro, reservefondsen van 4,85 miljoen euro en door gemeentelijke eigendommen te verkopen voor 9.779.879 euro.

Maar als we even wat nauwkeuriger kijken, zien we dat het budget niet meer dan een kunstgreep is. Alles klopt omdat de inkomsten duidelijk overschat zijn.

Financieel evenwicht steunt op vreemde ingrepen

In vergelijking met andere gemeentebesturen vallen twee cijfers op in de tabel waaruit het zogenaamd financieel evenwicht blijkt, nl. een zeer kleine autofinancieringsmarge en de verhouding tussen de investeringen en de op te nemen leningen tijdens het laatste jaar van de financiële planning.

1. De autofinancieringsmarge is de marge die er is om kosten te betalen. Die bedraagt voor Merelbeke op het einde van de planningsperiode amper 5.599 EUR.

Even vergelijken met andere besturen leert ons dat dit bijzonder weinig is:

• Evergem: 2.972.249 EUR
• Nazareth: 942.557 EUR
• Destelbergen: 495.679 EUR
• Lochristi: 377.629 EUR
• Melle:   176.110 EUR
• Gavere:  123.008 EUR
• Zwalm: 75.311 EUR
• Zottegem:  37.999 EUR
• Merelbeke:  5.599 EUR

Andere gemeenten hebben dus minstens 7 keer zo veel marge bij tegenslagen. De marge in Merelbeke is gevaarlijk laag.

2. De geplande leningen in het laatste jaar (2019) bedragen 4.000.000 euro terwijl de investeringen voor 2019 amper 1.310.549 euro bedragen. Het schepencollege leent in het laatste jaar driemaal meer dan uw investeringsvolume. We vonden geen enkele andere gemeente die zoiets doet. Moet de put dicht op het eind?

Het is een fictief evenwicht!

Bovendien blijkt dat het evenwicht fictief is! We steunen daarvoor op drie argumenten:

• De te verwachten inkomsten uit de personenbelasting en de onroerende voorheffing worden overschat;
• De te verwachten inkomsten uit de verkoop van gemeentelijke eigendommen worden overschat;
• De leningslast wordt kunstmatig verschoven naar het laatste jaar van de planningsperiode waardoor de autofinancieringsmarge negatief wordt in 2020.

Hieronder staven we dat graag met cijfers.

1. Volgens de FOD Financiën voor de personenbelasting en de Vlaamse Belastingsdienst voor de onroerende voorheffing mag het college rekenen op een stijging van 1,5% aan fiscale inkomsten. Maar het bestuur rekent op 2% en steunt hiervoor op een bevolkingstoename van 23.785 inwoners naar 25.000 inwoners. Dat is pakweg een stijging met 200 inwoners per jaar. Het is niet omdat er de voorbije 6 jaar gemiddeld 150 per jaar bijkwamen, dat we de volgende 6 jaar op 200 kunnen rekenen. Het is een pure gok om de rekening te doen kloppen!

Als we uitgaan van de realistische verwachtingen van de federale en Vlaamse overheid dan overschat het college zijn inkomsten met 761.931 euro voor de personenbelasting en 3.219.212 euro voor de onroerende voorheffing. Dat is samen een misrekening van 3.981.143 euro voor de planningsperiode 2014-2019.

2. Een belangrijk deel van de geplande investeringen (± 35,8 miljoen euro) wordt gefinancierd door opbrengsten uit de verkoop van gemeentelijke eigendommen (± 9,8 miljoen euro).

Het plan raamt de opbrengsten van deze verkopen:

• Tuco-gebouw aan de Plataan: 852.000 euro
• Gronden Heidestraat: 2.000.000 euro
• Kasteel Rotsaert de Hertaing: 875.000 euro
• Pastorij Melsen: 280.000 euro
• Gronden Dijsegem: 900.000 euro
• Gronden Hollebeekpark: 1.472.040 euro
• Gronden oude tramstelplaats: 620.000 euro
• Gronden achter het vredegerecht: 1.391.800 euro

Dat is samen 8.390.840 euro, of 1,4 miljoen minder dan berekend. Maar dat is nog niet alles.

• De gronden in Dijsegem wil men verkopen aan 400 euro per m². Maar een schattingsverslag is er niet.300 euro per m² ligt wellicht dichter bij de realiteit. Dat levert 300.000 euro minder op dan geraamd.
• De gronden in de Heidestraat moeten 2 miljoen euro opbrengen. Een zeer recent schattingsverslag rekent nochtans op 1.482.888 euro of meer dan 500.000 euro minder.
• Het kasteel Rostaert de Hertaing aan de Fraterstraat is zelfs niet verkoopbaar vóór 2027 zonder het uitdrukkelijk akkoord van de schenkers. De 8 schenkers – mogelijks ook hun erfgenamen – moeten eerst hun toestemming geven met de wijziging van de bestemming van openbaar nut voordat de gemeente het kasteel Rotsaert de Hertaing kan verkopen voor een bedrag van 875.000 euro.  Wanneer één enkele erfgenaam zich hiertegen verzet gaat de verkoop niet door.

De verkoop van de gemeentelijke eigendommen in het meerjarenplan2014-2019 is met een bedrag van 3.081.151 euro (1.389.039 euro + 300.000 euro + 517.112 euro + 875.000 euro) onderschat! Dit bedrag lenen is geen optie, de autofinancieringsmarge van amper 5.599 euro indachtig... Die wordt dan immers negatief.

3. Bijzonder is ook dat dit college liefst 4 miljoen euro leent in het laatste jaar 2019. Dat is drie keer meer dan er investeringen gepland zijn (1.310.549 euro). De reden laat zich makkelijk raden.

Het totaal van de op te nemen leningen van 21,3 miljoen euro wordt over de hele periode uitgesmeerd met een veel te groot gedeelte in het laatste jaar. Op die manier verschuift het college de aflossingen en intresten naar 2019 en later. ‘Achter ons de zondvloed’, denkt men blijkbaar.

We vechten voor onze toekomst

De omzendbrief van de Vlaamse minister zegt duidelijk dat de provinciegouverneur het meerjarenplan moet schorsen wanneer het financieel evenwicht slechts fictief is. Dit financieel evenwicht kan enkel werken als:

• Ofwel het schepencollege de belastingen verhoogt, waar de N-VA absoluut tegen is;
• Ofwel het schepencollege zijn huiswerk opnieuw doet en schrapt in de uitgaven.

Maar het schepencollege was doof voor onze argumenten en dreef het meerjarenplan door. We vechten het plan daarom aan bij de toezichthoudende overheid. N-VA Merelbeke wil absoluut dat onze gemeente in deze moeilijke budgettaire tijden een financieel plan uitwerkt dat ons niet nog dieper in de schulden steekt en de rekening naar de volgende generatie doorschuift!